Eén zwaluw…
‘Eén zwaluw maakt nog geen zomer’, zegt het spreekwoord. Dat is waar en zeker dit jaar, nu het voorjaar zo rustig aan doet. Maar die eerste zwaluw die ik zie…het is haast een heilig moment! Eerst word je getriggerd door dat kleine priepende geluidje en staar je hoopvol omhoog om haar dan ineens te zien: dartelend, scherend en glijdend door het luchtruim! Wat een feest! De zwaluwen zijn er weer! Dit zwart-witte pakketje dons heeft zich in mijn hart genesteld. ‘Een zwaluw aan je huis, is een zwaluw in je hart’.
Eén zwaluw, maar met veel bijnamen. Huisswaalfje, dakwachtertje en vensterzwaluw is een kleine greep uit de ruim dertig (!) namen waaronder de huiszwaluw bekend staat. De naam ‘dakwachtertje’ vind ik leuk, klinkt zo schattig, en schattig is de huiszwaluw. Zo denkt men er al eeuwen over. De zwaluw is van oudsher al de brenger van het voorjaar en geluk. In Duitsland en Frankrijk was de zwaluw vroeger hét middel tegen blikseminslag en brand. Hoe dat werkte? Uh, dat kan ik helaas niet uitleggen. Het was een oud volksgeloof dat deze vogels zoveel geluk uitstraalden dat het de schuren en huizen waar ze aan broedden, beschermde. Kunnen we dat ‘geloof’ niet weer invoeren? Zou erg gunstig zijn voor de broedgelegenheid van zwaluwen! In China werd vroeger groots uitgepakt bij de terugkomst van de zwaluwen. In Egypte maakten ze het nog gekker, daar werd de terugkomst van de zwaluw geassocieerd met de opstanding uit de dood. Maar zo heel gek was dat nu ook weer niet. Want stel je eens een tijd voor zonder trackers, zenders en ander hip digitaal spul?! Hoe verklaar je dan dat zwaluwen er ineens niet meer zijn?! Aan het begin van de herfst zie je hele groepen zwaluwen die zich verzamelen in de rietvelden en een dag later zijn ze spoorloos verdwenen?! Daar is toch maar één antwoord op: ze duiken in het water en houden een winterslaap in de modder en komen er in het voorjaar weer uit. Dat doen kikkers toch ook?! Maar voordat we met deze gedachte te veel de draak gaan steken… Ook nu hebben we nog niet alle wijsheid in pacht. Want de zwaluwen overwinteren in Afrika, miljoenen zouden er moeten zijn, maar waar dan? Want ze worden daar bijna niet gezien! Dat is het mysterie van deze tijd. De laatste bevindingen zijn dat de zwaluwen boven de Afrikaanse regenwouden zouden vliegen op 700 tot 3000 meter hoogte waardoor ze niet meer met het oog zichtbaar zijn. Ze zouden hier dezelfde slaapwandel- uh, ‘slaapvlieg’ neiging hebben als de gierzwaluw, waarbij ze slapen hoog in de lucht, drijvend op de wind…
Wist je trouwens dat de zwaluw ook een voetbalterm is?! Een ‘schwalbe’ maken is de Duitse kreet voor een ‘fopduik’. Je weet wel, zo’n stoere voetballer die uit niets gaat liggen kermen en jammeren op het veld en daar de tegenstander de schuld van geeft. Een zwaluw kan dat ook, plotseling met volle vaart omlaag duiken. Maar dat is niet om een penalty te bemachtigen, maar om een bek vol muggen te vangen. Ik krijg ineens een idee voor een nieuwe naam voor de huiszwaluw: dakvoetballertje!
