Alle paddenstoelen kun je eten…
“Alle paddenstoelen kun je eten, maar de meeste maar één keer!”. Het is mijn favoriete uitspraak over paddenstoelen. Het vertelt mijn toehoorder wat ik wil bereiken: blijf van paddenstoelen af want dan blijf je leven én kunnen andere mensen er ook van genieten. Nu is het echt paddenstoelentijd en dit jaar zijn ze er in overvloed!
Vorige week, in de Drentse bossen met een Drentse collega, kwamen we het ene naar het andere fraaie exemplaar tegen. Je lijkt nooit uitgekeken of verveeld te raken van paddenstoelen. De vormen en kleuren zijn steeds weer anders. Elfjes-fauteuils, aardappelen, kabouter-wipstoeltjes in alle tinten, crème, bruin, geel en knalrood. Terwijl wij genieten van al dit moois heeft mijn collega een idee: “Waarom neem je geen eekhoorntjesbrood mee, lekker voor vanavond?!”. Uh, tja? Afgezien van mijn gezonde aversie tegen koken schiet nu ook mijn paddenstoelenspreuk door mijn hoofd: ‘De meeste paddenstoelen eet je maar één keer’. Leg ik straks niet het loodje? Hoe doen dieren en insecten dat trouwens, want paddenstoelen worden graag gegeten door hen. Bekijk maar eens een willekeurige paddenstoel, regelmatig zie je kleine muizentandjes in de hoed staan en voor menige vlieg is een ranzige stinkzwam niet te versmaden. Van de ongeveer duizend paddenstoelen die je daadwerkelijk tegenkomt in ons land zijn er een kleine honderd giftig. Allemaal wel in verschillende maten, maar toch giftig. Muizen zullen het verschil wel weten, anders zouden ze het wel laten, denk ik zo. Dat de stinkzwam zo enorm vies stinkt, is trouwens met voorbedachten rade. De stank zorgt ervoor dat wij tweevoeters er met een boog omheen lopen. Maar vliegen en mestkevers weten niet hoe snel ze er bij moeten zijn en dáár is het deze stinkerd om te doen. De ranzige groene hoed zit boordevol met sporen die zo gratis worden getransporteerd. Een gemiddeld vliegenpoepje bij ons thuis op de lamp bevat duizenden sporen! De bekende ‘spillebeen’-paddenstoel is ook giftig. In vroegere tijden was het een probate vliegenvanger. Door de hoed in een schoteltje melk te leggen ontstond er een giftig brouwseltje. Vliegen vonden het heerlijk om hun dorst te lessen maar overleefden deze gulzige dronk niet. Een flinke hap van deze paddenstoel geeft trouwens hallucinerende effecten. ‘Don’t try this at home’, lijkt me zo.
Hoe doet Kabouter Spillebeen dat trouwens? Steeds weer zijn handen wassen na het ‘wippen’ op zo’n ‘stoeltje’? Of vergis ik me in de onschuld van Spillebeen en leg ik het ‘wippen’ verkeerd uit? Is het trippen en plaats van wippen?!
